Nadat water door een omgekeerde osmosefilter is gegaan, is het in wezen zuiver water. Bovendien worden alle organische moleculen en virussen verwijderd. Omgekeerde osmosefilters hebben het kleinste membraan van alle filtratiemethoden, namelijk ongeveer 0,0001 micron. Omgekeerde osmose verwijdert troebelheid, eenwaardige ionen (ontzilting), inclusief microben en vrijwel alle opgeloste stoffen.
Om te begrijpen hoe omgekeerde osmose werkt, is het nuttig om te weten wat osmose is. Osmose treedt op wanneer een semi-permeabel membraan twee zoutoplossingen met verschillende concentraties van elkaar scheidt. Water zal van de zwakkere oplossing naar de sterkere oplossing migreren totdat de twee oplossingen dezelfde concentratie hebben, omdat het semi-permeabele membraan het water doorlaat, maar niet het zout.
Bij omgekeerde osmose worden de twee oplossingen nog steeds gescheiden door een semi-permeabel membraan, maar wordt er druk uitgeoefend om de natuurlijke stroming van het water om te keren. Hierdoor wordt het water gedwongen om van de meer geconcentreerde oplossing naar de zwakkere oplossing te stromen. Zo komen de verontreinigingen aan de ene kant van het semi-permeabele membraan terecht en het zuivere water aan de andere kant.
Een omgekeerde osmose-behandelingssysteem kan een waardevolle investering zijn voor gezond en veilig drinkwater.
